آزمایش خون نوین | تشخیص زودهنگام 50+ سرطان با تکنولوژی cfDNA و MCED

آیا تا به حال فکر کرده اید که یک آزمایش خون ساده می تواند جان شما را از سرطان نجات دهد؟ تشخیص زودهنگام سرطان، کلید اصلی درمان موفقیت آمیز است. اما متاسفانه بسیاری از سرطان ها مانند پستان، دهانه رحم، ریه و کولورکتال زمانی شناسایی می شوند که دیگر در مراحل پیشرفته و خطرناک قرار گرفته اند.

اما آیا ممکن است که بتوانیم چندین نوع سرطان را قبل از بروز علائم و در مراحل اولیه شناسایی کرد؟ مطالعات Pathfinder و تحقیقات دانشگاه جانز هاپکینز نشان می دهند، که تشخیص سرطان با آزمایش خون نه تنها امکان پذیر است، بلکه می تواند به طور چشمگیری شانس درمان به موقع و موفقیت‌آمیز آن را افزایش دهد.

در این مقاله به بررسی فناوری های نوین تشخیص زودهنگام سرطان(از جمله سرطان خون، معده، روده) با آزمایش خون می پردازیم.

از آزمایش های ساده CBC گرفته تا تا تست های پیشرفته cfDNA و MCED، در آزمایشگاه دکتر یاورمنش، معتبر ترین آزمایشگاه مشهد، با ما همراه باشید تا دریابید که چطور این روش ها می توانند زندگی شما را نجات دهند.

مطالعه Pathfinder: گامی بلند در تشخیص زودهنگام سرطان

جزئیات کلیدی مطالعه Pathfinder

جمعیت هدف:

۶۶۶۲ فرد بالای ۵۰ سال که هیچ‌گونه علائمی از سرطان نداشتند.

بازه زمانی اجرا:

دسامبر ۲۰۱۹ تا دسامبر ۲۰۲۰.

روش کار:

نمونه‌گیری خون از شرکت‌کنندگان، استخراج cfDNA و سپس آنالیز الگوهای متیلاسیون DNA برای شناسایی سیگنال‌های سرطانی و محل احتمالی تومور.

هدف اصلی:

سنجش توانایی یک تست خون غیرتهاجمی در شناسایی زودهنگام سرطان و هدایت روند تشخیص.

یافته های حیاتی مطالعه Pathfinder

در میان شرکت‌کنندگان، ۹۲ نفر (۱.۴٪) سیگنال‌های مرتبط با سرطان را نشان دادند.

از این تعداد، ۳۵ نفر واقعاً به سرطان مبتلا بودند.

۵۷ نفر نتیجه‌ی مثبت کاذب داشتند (یعنی تست مثبت بود اما سرطان تشخیص داده نشد).

زمان متوسط تا تشخیص نهایی:

برای افراد مبتلا به سرطان: ۵۷ روز.

برای افراد بدون سرطان: 162 روز.

در اغلب موارد، پس از مثبت شدن تست MCED، آزمایش‌های تکمیلی شامل تصویربرداری (مانند PET-CT، CT، MRI) و در صورت نیاز بیوپسی انجام شد. نکته‌ی امیدوارکننده این بود که تعداد اقدامات غیرضروری، به‌ویژه جراحی‌های تهاجمی، بسیار اندک بود.

عملکرد آماری آزمایش MCED در مطالعه Pathfinder

توضیحات	مقدار	شاخص
احتمال واقعی بودن سرطان در صورت مثبت شدن تست (در افراد پرخطر تا ۴۳٪)	38%	ارزش پیش بینی مثبت(PPV)
احتمال عدم وجود سرطان در صورت منفی شدن تست	۹۸.۶٪	ارزش پیش‌بینی منفی(NPV)
توانایی تست در شناسایی افراد سالم (دقیقاً یعنی عدم مثبت کاذب)	۹۹.۱٪	اختصاصیت (Specificity)
درصد کل شرکت‌کنندگان که سرطان در آن‌ها شناسایی شد	۰.۵۳٪	نرخ کشف سرطان

نکته مهم و قابل توجه این است که در 97% از موارد مثبت واقعی، محل دقیق ابتلا به سرطان به درستی پیش بینی شده است.

فناوری پشت پرده: توالی یابی نسل جدید (NGS)

آزمایش MCED در این مطالعه از تکنولوژی پیشرفته توالی‌یابی نسل جدید (NGS) بهره می‌برد. این روش با بررسی دقیق cfDNA، الگوهای متیلاسیون خاص تومورها را شناسایی کرده و قادر است حتی محل احتمالی منشأ سرطان را نیز با دقت بالایی پیش‌بینی کند. این فناوری، امکان تشخیص سرطان با آزمایش خون ساده را فراهم می‌آورد.

چرا آزمایش MCED انقلابی است؟

پوشش گسترده:

این آزمایش قادر به شناسایی طیف وسیعی از سرطان‌ها (بیش از ۵۰ نوع) تنها با یک نمونه خون است.

پاسخ به نیاز های برآورده نشده:

برای سرطان‌هایی که تست غربالگری مشخصی ندارند، مانند سرطان‌های لوزالمعده، مجاری صفراوی، تخمدان، روده باریک و … بسیار کاربردی است.

غیر تهاجمی و راحت:

فرآیند تست کاملاً غیرتهاجمی، سریع و قابل انجام در مراکز سرپایی است.

پتانسیل بهبود:

با پیشرفت الگوریتم‌ها و تکنولوژی، دقت این تست‌ها در آینده افزایش خواهد یافت.

محدودیت ها و نگاه به آینده

با وجود تمام پیشرفت، این مطالعه محدودیت هایی نیز تا به الان داشته است، که شامل موارد زیر می‌شوند:

تنوع جمعیت: شرکت‌کنندگان عمدتاً از نژاد سفیدپوست و با سطح تحصیلات بالا بودند.
مدت پیگیری کوتاه: دوره پیگیری مطالعه تنها یک سال بود.
ملاحظات هزیه ای: در شرایط واقعی، هزینه‌ی این آزمایش‌ها ممکن است یک چالش باشد.
نیاز به تحقیقات بیشتر: مطالعات بزرگ‌تر، با دوره پیگیری طولانی‌تر و ارزیابی دقیق هزینه-فایده، همچنان ضروری است.

با این حال، مطالعه Pathfinder به وضوح نشان داد که آزمایش خون و تشخیص سرطان، به‌ویژه تشخیص سرطان با آزمایش خون CBC، مسیری امیدوارکننده و کلید طلایی در غربالگری سرطان است.

یافته‌های جدید جانز هاپکینز: تشخیص سرطان تا ۳ سال پیش از بروز علائم

پژوهشگران دانشگاه جانز هاپکینز با انتشار نتایج تحقیقات خود در مجله معتبر Cancer Discovery (در ۲۲ مه ۲۰۲۴)، شواهد قوی‌تری مبنی بر توانایی تشخیص زودهنگام سرطان از طریق آزمایشات خون ارائه دادند.

این مطالعه نشان می‌دهد که جهش‌های توموری می‌توانند تا سه سال قبل از تشخیص بالینی در خون شناسایی شوند!

دکتر یوشوان وانگ (Yuxuan Wang)، نویسنده‌ی اصلی مقاله، شگفتی خود را از این یافته ابراز کرده و می‌گوید:

“ما توانستیم جهش‌های منشاء توموری را تا سه سال پیش از تشخیص رسمی در خون شناسایی کنیم. این زمان بسیار ارزشمند است، چون زمانی که هنوز تومورها در مراحل اولیه هستند، احتمال درمان قطعی بالاست.”

این یافته می‌تواند به طور چشمگیری اولین نشانه سرطان در آزمایش خون را آشکار سازد شانس درمان موفق آن را در همان مراحل اولیه افزایش دهد .

روش‌شناسی مطالعه جانز هاپکینز

پژوهشگران از نمونه‌های خونی استفاده کردند که از روش‌های بسیار دقیق توالی‌یابی ژنتیکی بهره بردند. دو گروه مورد بررسی قرار گرفتند:

۲۶ نفر که طی شش ماه پس از نمونه‌گیری خون، به سرطان مبتلا شدند.
۲۶ نفر با شرایط مشابه که به سرطان مبتلا نشدند.

نتایج کلیدی

در زمان نمونه‌گیری اولیه، ۸ نفر از ۵۲ نفر شرکت‌کننده، نتیجه مثبت در تست MCED داشتند. هر ۸ نفر این افراد ظرف چهار ماه پس از نمونه‌گیری، تشخیص سرطان دریافت کردند.

محققان توانستند نمونه‌های خونی ۶ نفر از این ۸ نفر را که مربوط به ۳.۱ تا ۳.۵ سال قبل از تشخیص نهایی بود، بررسی کنند. در ۴ مورد از این ۶ نفر، جهش‌های توموری حتی در همان نمونه‌های قدیمی‌تر نیز شناسایی شد!

اهمیت این تحقیق

دکتر برت فوگلشتاین (Bert Vogelstein)، استاد انکولوژی، این مطالعه را نشان‌دهنده “ظرفیت بالای آزمایش‌های MCED در تشخیص بسیار زودهنگام سرطان‌ها” دانست و بر تعیین معیارهای دقیق برای موفقیت این تست‌ها تأکید کرد.

دکتر نیکولاس پاپادوپولوس (Nicholas Papadopoulos) نیز بیان داشت: “اگر بتوانیم سرطان را چند سال قبل از تشخیص بالینی شناسایی کنیم، شانس موفقیت درمان بسیار بالاتر خواهد بود.”

نتیجه گیری و آینده غربالگری سرطان

هر دو مطالعه، PATHFINDER و تحقیقات جدید جانز هاپکینز، مهرتاییدی بر این واقعیت می‌زنند که آزمایش خون برای سرطان، به‌ویژه با استفاده از فناوری cfDNA و رویکرد MCED، پتانسیل شگرفی برای تحول در غربالگری سرطان دارد.

این روش‌ها نه تنها قادر به شناسایی سرطان در مراحل اولیه هستند، بلکه امید تازه‌ای برای سرطان‌هایی هستند که تاکنون هیچ علامت مشخصی نداشته‌اند.

این پیشرفت‌ها به این معناست که در آینده‌ای نه چندان دور، ممکن است بتوانیم با یک آزمایش خون ساده و غیرتهاجمی، مسیر تشخیص و درمان سرطان‌هایی مانند سرطان معده، سینه، ریه و روده را ساده کنیم.

این نوآوری‌ها نه تنها می‌توانند بصورت پاسخی در برگه آزمایش سرطان باشند، بلکه با درصد اطمینان بالا، نتایج منفی کاذب را کاهش داده و به جامعه پزشکی یاری رسانند.

شما چگونه از سلامت خود محافظت می کنید؟

تشخیص زودهنگام کلید درمان موفقیت آمیز است. بررسی این مقاله نشان داد که چطور آزمایش های پیشرفته می توانند به ما در این مسیر کمک کنند. اما این تازه آغاز راه سلامتی است! در آزمایشگاه تخصصی دکتر یاورمنش، به عنوان بهترین آزمایشگاه مشهد، مابه شما کمک می کنیم تا با اطلاعات دقیق و ابزار های نوین، مسئولیت سلامت خود را بر عهده بگیرید.

برای مشاوره با متخصصان دکتر یاورمنش، به وب سایت ما مراجعه کنید.

منابع

ترجمه و اقتباس از:

Blood-based tests for multicancer early detection (PATHFINDER): a prospective cohort study
Schrag, Deb et al.
The Lancet, Volume 402, Issue 10409, 1251 – 1260
Detection of Cancers Three Years prior to Diagnosis Using Plasma Cell-Free DNA
.Yuxuan Wang et al
Cancer Discovery